Pençe-Kilit Operasyonu, 17 Nisan 2022 tarihinde başlayan ve günümüzde aktif olarak devam eden, Irak’ın kuzeyinde Metina, Zap ve Avaşin-Basyan bölgelerindeki terörist hedeflere Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından havadan ve karadan gerçekleştirilen askeri operasyonlara verilen isimdir.
| Başlama tarihi | 17 Nisan 2022 |
| Etkinliği | Devam ediyor |
| Komutanlar | Hulusi Akar Yaşar Güler |
| Askeri birlikler | Komandolar Özel Kuvvetler Komutanlığı Uzman çavuşlar |
| Askeri ekipmanlar | Akıncı Bayraktar TB2 |
| Şehitler | Muhabere Üsteğmen Ömer Delibaş Piyade Teğmen Kaan Kanlıkuyu |
| Etkisiz hale getirilen terörist sayısı | 290 |
| İmha edilen mağara ve sığınak sayısı | 330 |
18 Nisan 2022’de Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Irak’ın kuzeyinde Metina, Zap ve Avaşin-Basyan bölgelerindeki terörist hedeflere yönelik karadan ve havadan Pençe Kilit Operasyonu’nun başlatıldığını açıkladı.1“Mehmetçik, Irak’ın kuzeyindeki terör yuvalarına yönelik Pençe Kilit ….” 18 Nis. 2022, https://www.aa.com.tr/tr/gundem/mehmetcik-irakin-kuzeyindeki-teror-yuvalarina-yonelik-pence-kilit-operasyonu-baslatti/2566054. Erişim tarihi: 22 Nis. 2022. 4 gün sonra İçişleri Bakanlığı tarafından PKK’yı Türkiye gündeminden çıkarmak ve bölgede barındığı değerlendirilen teröristleri etkisiz hale getirmek amacıyla Batman’da Eren Abluka-3, Diyarbakır’da Eren Abluka-4 Operasyonu başlatıldı.2“Batman’da Eren Abluka-3, Diyarbakır’da Eren Abluka-4 Operasyonu ….” 22 Nis. 2022, https://www.aa.com.tr/tr/gundem/batmanda-eren-abluka-3-diyarbakirda-eren-abluka-4-operasyonu-baslatildi/2570398. Erişim tarihi: 22 Nis. 2022.
Gelişimi
20 Nisan 2022’de Milli Savunma Bakanlığı, Pençe-Kilit Operasyonu bölgesinde 200 ve 300 metre uzunluğunda 2 mağaranın tespit edildiğini bildirdi.3“Pençe-Kilit Operasyonu’nda 200 ve 300 metre uzunluğunda 2 ….” 20 Nis. 2022, https://www.aa.com.tr/tr/gundem/pence-kilit-operasyonunda-200-ve-300-metre-uzunlugunda-2-magara-tespit-edildi/2568204. Erişim tarihi: 22 Nis. 2022. Aynı gün Akar, “Zorlu arazi ve hava koşullarına rağmen büyük bir azim ve kararlılıkla birinci safha hedefleri ele geçirildi. Hedeflerimiz safha safha belirlendi. Onlarca mağara var. O mağara, barınak, sığınakların tek tek temizlenmesi lazım. Operasyonumuz devam edecek. Ömer üsteğmen ve Kaan teğmen, iki şehidimiz var. Onlara Allah’tan rahmet diliyorum. Birliklerinin önünde, en ön safta ilerlerken, birliklerini emir ve komuta ederken şehadet mertebesine erdiler. Onlara şükran borçluyuz.” ifadelerini kullandı.4“Milli Savunma Bakanı Akar: Pençe Kilit Operasyonu’nda 30 terörist ….” 20 Nis. 2022, https://www.aa.com.tr/tr/gundem/milli-savunma-bakani-akar-pence-kilit-operasyonunda-30-terorist-etkisiz-hale-getirildi/2568222. Erişim tarihi: 22 Nis. 2022.
22 Nisan 2022’de Cumhurbaşkanı Erdoğan, Pençe Kilit Operasyonu’nda etkisiz hale getirilen terörist sayısının 45’i bulduğunu, şehit sayısının ise 3’e yükseldiğini açıkladı.5“Cumhurbaşkanı Erdoğan: Pençe-Kilit Operasyonu terör örgütünün ….” 22 Nis. 2022, https://www.aa.com.tr/tr/politika/cumhurbaskani-erdogan-pence-kilit-operasyonu-teror-orgutunun-can-cekismesi-anlamina-gelen-bir-harekat/2570264. Erişim tarihi: 22 Nis. 2022. Erdoğan, aynı zamanda mağaralarda birçok mühimmatın ele geçirildiğini belirtti.
4 Mayıs 2022’de Milli Savunma Bakanlığından (MSB) yapılan açıklamada operasyonun başarıyla sürdüğü, şimdiye kadar toplamda 63 teröristin etkisiz hale getirildiği ifade edildi. Arama tarama faaliyetlerinde teröristlere ait 20 el bombası, 1 RPG-7 roketatar, 3 AK-47 piyade tüfeği, 1 Dragunov keskin nişancı tüfeği ve 2 şarjör, 1 PKMS makineli tüfek, 13 RPG-7 antitank mühimmatı, 1 RPG-7 anti personel mühimmatı, 58 havan mühimmatı, 9 havan HEAT mühimmatı, 400 Doçka makineli tüfek mühimmatı, bir Doçka namlusu, 13 basma düzenekli el yapımı patlayıcı ele geçirildiği vurgulandı.6“Pençe-Kilit Operasyonu’nda PKK’ya ait çok sayıda silah ve … – NTV.” 4 May. 2022, https://www.ntv.com.tr/galeri/turkiye/pence-kilit-operasyonunda-pkkya-ait-cok-sayida-silah-ve-muhimmat-ele-gecirildi,WKroZ33P5ECbqDMnOA0GUw. Erişim tarihi: 4 May. 2022.
23 Temmuz 2022’de Milli Savunma Bakanlığı 17 Nisan’dan günümüze kadar 290 PKK örgüt mensubunun etkisiz hale getirildiğini, 330 mağara ve sığınağın imha edildiğini açıkladı.
Kasım 2022’de Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Pençe-Kilit Operasyonu kapsamında bugüne kadar 455 teröristi etkisiz hale getirdiği, 557 mağara ve sığınağı kullanılamaz hale getirdiği, 1904 el yapımı patlayıcı, mayını imha ettiği açıklandı.7“Pençe-Kilit Operasyonu’nda bugüne kadar 455 terörist etkisiz hale ….” 13 Kas. 2022, https://www.aa.com.tr/tr/gundem/pence-kilit-operasyonunda-bugune-kadar-455-terorist-etkisiz-hale-getirildi/2736553. Erişim tarihi: 13 Kas. 2022.
Irak’la ilişkiler
Operasyonun başlamasından bir gün sonra Irak, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Irak’ın kuzeyinde teröristlere yönelik başlattığı Pençe Kilit Operasyonu’na tepki gösterdi. Irak Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmed Al-Sahaf, Irak hükümetinin, Türkiye’nin askeri operasyonunun egemenlik ve iyi komşuluk ilkesini ihlal ettiğini belirterek kınadıklarını açıkladı.8“Irak, Pençe Kilit Operasyonu’nu kınadı – Cumhuriyet Gazetesi.” 19 Nis. 2022, https://www.cumhuriyet.com.tr/turkiye/irak-pence-kilit-operasyonunu-kinadi-1927397. Erişim tarihi: 22 Nis. 2022.
Dışişleri Bakanlığı, Irak makamlarının Pençe-Kilit harekatına ilişkin açıklamalar nedeniyle Irak Ankara Büyükelçisini Bakanlığa çağırdı ve Irak’a nota verdi. Bakanlık’tan yapılan açıklamada, “Irak makamlarınca bu yönde somut ve etkin adımlar atılmadığı ve PKK terör örgütünün Irak topraklarından ülkemize oluşturduğu ulusal güvenlik tehdidi sürdüğü müddetçe, ülkemiz BM Şartı’nın 51. maddesinden kaynaklanan meşru müdafaa hakkı temelinde gerekli önlemleri almaya devam edecektir.” denildi.9“Son dakika: Irak’a Pençe-Kilit operasyonu notası! – Hürriyet.” 21 Nis. 2022, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/son-dakika-iraka-pence-kilit-operasyonu-notasi-42048443. Erişim tarihi: 22 Nis. 2022.
Savaşta kullanılan askerî ekipmanlar
Pençe-Kilit Operasyonu, Baykar Teknoloji tarafından geliştirilen Akıncı SİHA’ların katıldığı ilk büyük operasyon oldu. Operasyonda Bayraktar TB2 SİHA’ların da kullanıldığı açıklandı.10“BAYKAR on Twitter: “Bayraktar #AKINCI’nın katıldığı ilk büyük ….” 22 Nis. 2022, https://twitter.com/BaykarTech/status/1517442943161933824?ref_src=twsrc%5Etfw. Erişim tarihi: 22 Nis. 2022.
